مدل حالت هیجانی PAD یک مدل روانشناختی است که توسط آلبرت مهرابیان و جیمز راسل (از سال 1974 به بعد) برای توصیف و اندازه گیری حالت های هیجانی توسعه یافته است. PAD از سه بعد عددی، خوشایندی، تحریک پذیری و سلطه برای نشان دادن تمام هیجان ها استفاده می کند.

نخستین استفاده از آن در تئوری روانشناسی محیطی بود و ایده اصلی آن است که محیط های فیزیکی از طریق برقراری هیجانی بر افراد تاثیر می گذارند. پس از آن پیتر لانگ و همکارانش یک نظریه فیزیولوژیکی هیجانی طرح کردند و این نظریه توسط جیمز راسل برای توسعه نظریه قسمت های هیجانی (وقایع هیجانی نسبتاً کوتاه متهم) استفاده شد. بخش PA از PAD، در یک مدل سیرکمپلکس از تجربه هیجانی توسعه داده شد و این دو بعد را اثر هسته نامگذاری کردند. بخش D از PAD به عنوان بخشی از فرایند ارزیابی در یک قسمت هیجانی دوباره مفهوم سازی شد (ارزیابی شناختی سرد از وضعیتی که موجب بروز هیجان میشود). نسخه توسعه یافته این رویکرد نظریه ساخت و ساز روان شناختی هیجان است.

مدل PAD برای مطالعه ارتباط غیر کلامی مانند حرکات بدن در روانشناسی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در مارکتینگ مصرف کننده و ساخت کرکترهای متحرک که هیجان ها را در دنیای مجازی بیان می کند، کاربرد دارد.

ساختار ابعاد

PAD از مقیاس سه بعدی که در نظریه بسیار مقادیر عددی دارد، بهره می برد. ساختار ابعاد یادآور کار ویلهلم وودنت در قرن نوزدهم و چارلز ای.اسگود در قرن بیستم است، که از یک سیستم سه بعدی استفاده کردند.

– مقیاس خوشایندی- ناخوشایندی سنجشی از میزان مطبوع یا نامطبوع بودن در مورد چیزی که احساس می شود، است. برای مثال خشم و ترس هر دو هیجان نا مطبوع هستند و در کنار هیجان های نا مطبوع دسته بندی می شوند. با این حال لذت یک هیجان مطبوع است.

– مقیاس تحریک پذیری- تحریک ناپذیری می سنجد که چه چیزی پر انرژی یا کرخت احساس می شود، نکته مهم در این خصوص آن است که این سنجش شدت هیجان نیست. اندوه و افسردگی می تواند تحریکات کم و احساسات شدید باشد. در حالی که خشم و غضب هیجان نامطبوع هستند، غضب دارای شدت بالاتر یا یک حالت تحریک پذیری بالاتر است. با این حال ملالت که یک حالت نامطبوع است دارای ارزش تحریک پذیری کم است.

– مقیاس سلطه- تسلیم نشان دهنده، کنترل و غالب در مقابل کنترل یا مطیع است. برای مثال خشم و ترس که هر دو هیجان نامطبوع هستند، خشم یک هیجان غالب است در حالی که ترس یک هیجان مطیع است.

یک نسخه مختصر شده از مدل، فقط از 4 ارزش برای هر بعد استفاده می کند و فقط 64 ارزش برای هیجان های ممکن را ارائه می دهد. برای مثال، خشم یک هیجان کاملاً نامطبوع است، کاملاً تحریک پذیر و یک هیجان غالب نسبی است. در حالی که ملالت کمی نامطبوع، کاملاً تحریک ناپذیر و معمولاً غالب نمی باشد.

برنامه های کاربردی

مارکتینگ

مدل مختصر شده، در مطالعات سازمانی نیز مورد استفاده قرار گرفته است که در آن هیجان ها به صورت خاص وجود دارند یا محصولات فروش رفته آن ها اندازه گیری شود.
مدل PAD در آموزش دادن رفتار مصرف کننده در فروشگاه ها استفاده می شود تا تاثیرات خوشایندی و تحریک پذیری را در مواردی مانند زمان اضافه صرف شده در فروشگاه و هزینه های برنامه ریزی نشده را مشخص کند.

شخصیت های هیجانی مجازی

مدل PAD و نوشته فضای PAD در ساخت عوامل متحرک که هیجان ها را نشان می دهد مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال بکر و همکاران شرح دادند که چگونه هیجان های اولیه و ثانویه را می توان از طریق فضای PAD ترسیم کرد که در چهره اشخاص متحرک، شادی، ملالت و سرخوردگی و دلخوری منعکس می شود. لنس و همکاران مطرح کردند که چگونه مدل PAD می تواند در مطالعه رفتار خیره نگاه کردن درعوامل متحرک مورد استفاده قرار گیرد.

ژانگ و همکاران شرح دادند که چگونه مدل PAD می تواند در اختصاص دادن هیجان های خاص به نیم رخ چهره های مجازی مورد استفاده قرار گیرد. در این رویکرد، مدل PAD به عنوان یک فضای هیجانی سطح بالا استفاده شد و فضای سطح پایین تر پارامترهای انیمیشن مربوط به صورت (FAP) MPEG-4 است و پارامتر های برون فکنی جزئی (PEP) مربوط به سطح میانی است که برای ساختار در دو سطح مورد استفاده قرار می گیرند: PAD-PEP برای ترسیم کردن و PAD-FAP برای ترجمه مدل است.